Column burgemeester

112: Samen zorgen we voor veiligheid

Als er één slogan is die wat mij betreft te goed heeft gewerkt, is het wel “112, daar red je levens mee”. Wat velen hebben onthouden, is dat enkel 112 gebeld mag worden als er een leven op het spel staat. Dat is niet het geval! Ook als u met spoed de hulpdiensten nodig hebt, zonder dat er levensgevaar dreigt, bent u bij 112 aan het juiste adres. Aarzel dan niet om daar gebruik van te maken! Dat kan telefonisch, maar tegenwoordig ook via de 112NL-app.

Op 11 februari is het Europese 112-dag, een dag die in het leven is geroepen om extra aandacht te vragen voor het noodnummer 112. In heel Europa kunnen mensen via dit nummer direct hulp krijgen van de politie, brandweer of ambulance. 

Als gemeente werken we nauw samen met de hulpdiensten om de veiligheid in Woudenberg te waarborgen. Of het nu gaat om brandveiligheid, medische spoedgevallen of de inzet van politie: een snelle en goede samenwerking is cruciaal. Onze hulpverleners staan dag en nacht klaar om in actie te komen wanneer dat nodig is.

Toch is niet iedereen in staat om gemakkelijk te bellen in een noodsituatie. Denk aan doven en slechthorenden, mensen die moeite hebben met spreken of iemand die in paniek geen woorden kan vinden. Daar is een slimme oplossing voor: de 112NL-app.

Met de 112NL-app kunt u niet alleen bellen, maar ook chatten met de meldkamer. Dit is een uitkomst voor mensen die niet goed kunnen spreken of horen. De app heeft bovendien een automatische vertaalfunctie, waardoor taalbarrières minder snel tot misverstanden leiden. Bij het instellen van de app kunt u aangeven of u bijvoorbeeld slechthorend bent. Ook stuurt de app bij een melding automatisch uw locatie door. Dat helpt de hulpdiensten om u sneller te vinden en beter voorbereid te helpen.

Wilt u meer weten of de app direct downloaden? Kijk dan op de website van de Rijksoverheid: www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/alarmnummer-112//vraag-en-antwoord(Verwijst naar een externe website)

Samen maken we Woudenberg veilig en ik ben blij dat er telkens wordt gezocht naar manieren om contact met politie, brandweer of ambulance laagdrempeliger en toegankelijker te maken. Veiligheid is iets wat we samen creëren. Door alert te zijn, goed voorbereid te handelen en de juiste hulpmiddelen te gebruiken, kunnen we ervoor zorgen dat hulp op tijd komt. Dus bel of gebruik de 112NL-app als elke seconde telt. Het helpt niet alleen uzelf, maar ook anderen in nood.

Eerdere columns burgemeester

Het veiligheidsbeeld in 2024 pakt voor Woudenberg positief uit. Een algehele daling van de geregistreerde criminaliteit van 5% is al goed nieuws. Dat de woninginbraken met maar liefst 45% zijn gedaald en het aantal autokraken zelf is gehalveerd, is uitstekend te noemen. Daar staat tegenover dat in 2024 het aantal meldingen van jongerenoverlast sterk toenam. Zoals u weet is daar fors op ingezet en de meldingen zijn sindsdien sterk afgenomen. Uiteraard blijven wij, samen met de politie en het jongerenwerk, vinger aan de pols houden. 

Toch weten we dat veiligheid meer is dan alleen cijfers. Een bijzonder voorbeeld hiervan is de aanwezigheid van de wolf in Woudenberg. Veel inwoners voelen zich een stuk minder veilig sinds de wolf zich in de omgeving heeft gevestigd. De incidenten met kinderen van de afgelopen maanden, de vele aanvallen op schapen en ander vee en het advies om niet met kleine kinderen het bos in te gaan hebben directe impact op het gevoel van veiligheid. Het raakt een ander, even belangrijk aspect van veiligheid: het gevoel van bescherming in je eigen leefomgeving.

Met enige regelmaat word ik erop aangesproken. Hoe het kan dat ik geen maatregelen neem? Ik ben toch immers verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid? De situatie is zo dat ik enkel kan ingrijpen als het leven van een mens acuut in gevaar is. De wolf moet dan ook nog daar zijn als de politie ter plaatse komt, anders kan men niet zeker weten dat het om dezelfde wolf gaat. Dat is best een lastige kwestie, want hoe aannemelijk is het dat een wolf gaat wachten totdat de politie er is? Voor alle andere gevallen is de provincie degene die maatregelen mag nemen. 

De zorgen uit ons dorp nemen wij uiterst serieus. De machteloosheid van boeren die hun vee verliezen en nu noodgedwongen binnen laten overnachten, mensen die in het buitengebied leven met hun kinderen, ondernemers in de recreatieve sector die afhankelijk zijn van dagjesmensen en ouders die liever niet meer hebben dat hun kleine kinderen alleen in de speeltuin spelen. De impact is groot. Te groot. Wij blijven bij de provincie en het Rijk aandringen op maatregelen.

Al eerder hebben wij voor boeren en houders van hobbyvee een informatieavond gehouden en binnenkort volgt de uitnodiging voor een algemene informatieavond voor alle inwoners. Wilt u iets met ons delen als het gaat om de wolf? Wij zijn te bereiken via wolf@woudenberg.nl(Verwijst naar een e-mailadres).

Afgelopen weekend was het drie jaar geleden dat ik in De Camp werd geïnstalleerd als burgemeester. Het gaf mij de gelegenheid om terug te blikken op wat er het afgelopen jaar allemaal heeft plaatsgevonden en de foto’s te bekijken van de hoogtepunten. En natuurlijk hebben wij thuis ook even teruggeblikt op die ene installatie in 2022, middenin coronatijd. Vanwege de afstandsmaatregel moest een gezinslid mij de ambtsketen omhangen. Een geluk bij een ongeluk, want hoe bijzonder dat mijn -toen nog veel kleinere- kinderen die klus mochten klaren. Een dierbaar moment!

Vorige week maandag was ik wederom in De Camp. Dit keer voor de nieuwjaarsreceptie. Het informelere uitstapje van 2023 werd gewaardeerd, maar het samenzijn tijdens de nieuwjaarsreceptie werd erg gemist. Dus zijn wij dit jaar weer teruggegaan naar het welbekende recept. In een iets ander jasje, zo startten wij met een filmpje met een terugblik op 2024 en een voorzichtige vooruitblik op 2025. Wilt u deze (nog eens) zien? Kijk dan vooral op www.woudenberg.nl/nieuwsoverzicht/nieuwjaarsspeech-en-film.

Na mijn nieuwjaarsspeech was het tijd voor het uitreiken van de Zilveren Spelden en dit keer – voor het eerst – de Vrijwilligersmedaille Openbare Orde en Veiligheid. De Zilveren Spelden waren voor echtpaar Schimmel die werkelijk alles hebben gedaan voor de cliënten van Reinaerde. Niets was te veel. Gerda en Dick Schimmel zijn parels uit onze Woudenbergse samenleving die het verdienen om zo in het zonnetje gezet te worden. Wat zij betekenen voor de cliënten is bijna niet in woorden uit te drukken. En juist daarom vond ik het een feest om onze plaatselijke onderscheiding bij hen op te mogen spelden. 

De Vrijwilligersmedaille Openbare Orde en Veiligheid is er één die – buiten de korpsavonden van de brandweer – niet eerder is uitgereikt in Woudenberg. De medaille is bedoeld voor mensen die veel van betekenis zijn geweest op het gebied van openbare orde en veiligheid. En dat was Piet Cleton. Ik denk dat iedereen in Woudenberg hem weleens bij een evenement heeft gezien als trouwe en onmisbare EHBO’er. Voor dag en dauw, midden in de nacht, was Piet Cleton er bijna 23 jaar aaneengesloten voor ons om eerste hulp te verlenen. Een prachtige bijdrage aan de veiligheid en het welzijn van eenieder. Ik was dan ook zeer vereerd dat ik deze speciale medaille bij meneer Cleton mocht opspelden. 

Met goede moed gaan wij het nieuwe jaar in. Het jaar van 80 jaar vrijheid, maar ook het jaar waarin de raad moet besluiten tot forse bezuinigingen vanaf 2026. En als ik zie hoe sterk de Woudenbergse gemeenschap is en hoe velen van u zich voor ons mooie dorp inzetten, weet ik zeker dat wij ook dat met elkaar manmoedig zullen doorstaan.

Het eind van het jaar is in zicht. Sinterklaas is in meervoud gevierd, onze kerstboom pronkt in de woonkamer en het tweede adventskaarsje mocht worden aangestoken. Nog even en het is vakantie en zitten wij aan het kerstdiner. Tot die tijd is het eindsprinten geblazen. Onze oudste dochter krijgt haar voorlopige advies voor de middelbare school, de laatste toetsen worden afgenomen en er wordt driftig nagedacht over de perfecte kerstoutfit. 

Dat brengt mij bij de laatste raadsvergadering van het jaar. Er is een voorzichtige traditie geboren om die geheel in stijl met bijbehorende kerstoutfit te vervolmaken. Wij zijn daar in 2022 mee begonnen en ik geniet er elke keer enorm van om die laatste vergadering feestelijk af te sluiten. 

En feestelijk gaat de vergadering zijn, want dan wordt onze nieuwe kinderburgemeester geïnstalleerd. Een prachtig moment om nu al naar uit te kijken. Komend jaar is Eva de trotste vertegenwoordiger van jong Woudenberg. Ik heb er heel veel zin in om in 2025 samen met Eva op te trekken en veel van haar te leren. 

Het enige nadeel van een nieuwe kinderburgemeester is dat wij afscheid moeten nemen van Fedde die dit jaar mijn maatje was. Wat hebben wij veel leuke dingen gedaan en ik ben telkens onder de indruk van zijn grote hart voor anderen. Gelukkig hebben wij nog één activiteit op de kalender staan: een oefenavond met de brandweer. Als dat niet een knallend afscheid is, weet ik het ook niet meer. Dank, lieve Fedde, voor dit heerlijke jaar samen. Ik ga je missen!

En zo zachtjes aan maken wij ons klaar voor 2025. Ook nu wordt er hard gewerkt aan een veilige jaarwisseling en doe ik een beroep op ieders eigen verantwoordelijkheid. Wat het nieuwe jaar ons zal brengen, we gaan het meemaken. Wat er ook op ons pad moge komen, ik hoop dat het in goede harmonie mag zijn. Met oog voor elkaar en zeker voor de kwetsbaren onder ons. 

Ik wens u fijne dagen toe! 

Ook dit jaar is het weer feest. Het Sinterklaasjournaal wordt ook in huize Jansen zeer trouw bekeken. Een keer een aflevering gemist, is een smeekbede om die de volgende dag te mogen inhalen. Natuurlijk wordt Dieuwertje Blok gemist, maar kinderen zijn heerlijk flexibel, dus Merel Westrik is al snel in hun harten gesloten. Met als voorlopig hoogtepunt toch wel de heerlijke intochten in Vianen en daarna natuurlijk bij ons in Woudenberg. 

Het was weer genieten geblazen. Al die gespannen kindertjes, het hele plein voor het gemeentehuis hutjemutje vol. Sinterklaas die kwijt was en in het gemeentehuis bleek te zijn om pietenpaspoorten aan te vragen voor kinderen die de pieten willen helpen. En Sinterklaasliedjes die zo nieuwerwets waren dat ik geen flauw idee had wat er gezongen moest worden. Dat wordt oefenen voor komend jaar…!

Sinterklaas mag dan een kinderfeest zijn, niet voor iedereen is het een periode om vrolijk van te worden. Want cadeautjes tijdens pakjesavond, lootjes trekken op school of op de sportvereniging, het lijkt niet op te kunnen en vanzelfsprekend te zijn dat er geld is om al die presentjes te kunnen kopen. 

Dat had onze kinderburgemeester Fedde zich ook gerealiseerd én daar een super goede actie op verzonnen. De afgelopen tijd hebben zoveel Woudenbergers speelgoed ingeleverd bij het Cultuurhuis, ook winkeliers hebben gesponsord. Echt geweldig! Speelgoed bedoeld om alle kinderen in Woudenberg een fijne Sinterklaas te geven. Ongeacht ieders portemonnee. 

Vrijdagmiddag was de start van de ophaalfase. De huiskamer van het Cultuurhuis was omgetoverd tot een heuse speelgoedwinkel. Kinderburgemeester Fedde heeft als Inpakpiet veel cadeaus ingepakt en daar ook wat lekkers bij gegeven. 

Voor iedereen die nu denkt: is er nog speelgoed over? Jazeker! Het speelgoed ligt op u, jou of iemand die u kent te wachten in de kelder van het Cultuurhuis. Voelt u zich vrij om een kijkje te nemen en speelgoed mee te nemen voor een Sinterklaas voor iedereen. 

Fijne pakjesavond alvast!

Misschien had u al opgemerkt dat vorige week mijn column ontbrak. Dat had een goede reden: wij hebben onze herfstvakantie doorgebracht bij mijn broer in San Diego. Onze dochters waren peuter en kleuter toen zij hun oom voor het laatst hadden gezien en inmiddels vonden wij hen groot genoeg om de verre en vooral lange vliegreis te maken. Het was een hele belevenis om dit met elkaar mee te maken en kijken terug op een geweldig avontuur met veel nieuwe indrukken, prachtige natuur en natuurlijk ook het samenzijn. 

En hoe geweldig ook, het is fijn om weer terug te zijn op Nederlandse bodem. Om weer thuis te zijn in Woudenberg. De kinderen naar school en er stond een mooi weekend op het programma. 

Zo mocht ik afgelopen zaterdag de nieuwe kunstexpositie ‘De Vorm Van Wat Ik Zie’ in het Cultuurhuis openen. Dit keer van vier vrouwelijke kunstenaars, waaronder onze Woudenbergse trots, de fenomenale glaskunstenaar Krista Israel. Alleen haar werk is al de moeite waard om een kijkje te nemen en tel daar ook de werken van de drie andere kunstenaars bij op en ik weet zeker dat er iets van uw gading bij zit. De expositie is nog tot half januari te zien op de eerste verdieping van het Cultuurhuis, dus komt dat zien!

Het weekend werd afgesloten met een wel heel speciaal moment. Voor het eerst hebben wij als gezin een concert gegeven en wel in Woudenberg bij Samen op Zondag. Het hoogtepunt voor mij was toch wel dat onze dochters met het strijkkwartet - waar ik al jaren deel vanuit maak - hebben meegespeeld. Op de lessenaar stond een deel uit een strijkkwintet van Mozart. De vele uren die het samen instuderen hebben gekost, waren al een enorm cadeau, maar het ook nog eens met elkaar mogen uitvoeren in Woudenberg, in ons eigen Cultuurhuis, was echt een feestje.

Samen op Zondag is een initiatief van Stichting Coalitie Erbij en organiseert elke maand op zondagmiddag een fijn samenzijn in het Cultuurhuis. Regelmatig met muziek, al dan niet klassiek, maar het kan ook een bingo of iets dergelijks zijn. Het was heel fijn om hier een bijdrage aan te mogen leveren, zeker ook omdat ik de doelstelling - het voorkomen van eenzaamheid of een sociaal isolement - een zeer warm hart toedraag. Hulde aan de stichting die komend jaar alweer 10 jaar bestaat!

Zo bestonden de afgelopen weken uit ontmoetingen en verbinding. Met geliefden ver weg en naasten dichtbij. Beiden om te koesteren. 

Vorige week stond in het teken van de Week van de Veiligheid. Een jaarlijks terugkerend moment waarin wij samen stilstaan bij een van de belangrijkste thema’s voor ons allemaal: veiligheid. Dit begrip gaat verder dan alleen bescherming tegen criminaliteit; het gaat om een leefomgeving waarin iedereen zich vrij en beschermd voelt, zowel thuis als op straat.

Het thema van dit jaar was “Agressie en geweld tegen ondernemers en werknemers”. Dit probleem raakt niet alleen de betrokkenen zelf, maar ook de hele gemeenschap. Het is tijd om hier samen aandacht voor te vragen en onze stem te laten horen.
De week van de veiligheid biedt ons een belangrijk moment om stil te staan bij deze kwestie. Ondernemers vormen de ruggengraat van onze economie; zij creëren werkgelegenheid en dragen bij aan de levendigheid van onze straten. 

Er is een zorgwekkende stijging van incidenten waarbij ondernemers en hun medewerkers te maken krijgen met bedreigingen, geweld en intimidatie. Dit kan variëren van verbaal geweld in de winkel tot fysiek geweld in de horeca. Deze situaties zijn niet alleen onacceptabel, ze zijn ook schadelijk voor onze samenleving. Iedere keer dat een ondernemer of medewerker wordt aangevallen, verliest onze gemeenschap een stukje van haar waardigheid en saamhorigheid.

Het is van cruciaal belang dat wij samen optreden tegen deze vormen van geweld. Als gemeente doen we er alles aan om een veilige omgeving te creëren. We werken samen met de politie, zetten in op betere beveiliging en bieden ondersteuning aan slachtoffers. Maar ook u, als inwoner, kunt helpen. Steun uw lokale ondernemers, spreek uw steun uit en wees alert. Ziet u iets ongepast gebeuren? Meld het! Samen kunnen we een cultuur creëren waarin respect en veiligheid voorop staan.

Laten we met zijn allen werken aan een samenleving waarin iedereen zich veilig voelt om te ondernemen en te werken. Agressie en geweld hebben geen plaats in ons mooie dorp. Laten we onze ondernemers en medewerkers, ook ambtenaren, beschermen, zodat zij hun belangrijke rol kunnen blijven vervullen.

Ik reken op u!

Van eerdere columns weet u inmiddels dat ik groot liefhebber ben van klassieke muziek. Niet alleen om het te luisteren, maar ook om het te spelen. Net als onze dochters en mijn man. De afgelopen tijd was er echter weinig ruimte voor musiceren, want mijn man was met zijn zus en het strijkorkest Amsterdam Sinfonietta, maar liefst twee weken op tournee door Zuid-Amerika. Op de lessenaars stond het o zo bekende werk van Vivaldi: de vier jaargetijden. Het was thuis passen en meten, maar wij hebben het prima gered met z’n drieën. 

Gelukkig zijn wij weer compleet, is het gewone leven weer hervat en was er tijd voor mijn jaarlijkse inzending voor de Klassieke Top 400. Vaste prik zijn de werken die al jaren met mij meereizen en waar ik bijzondere herinneringen aan heb. De bruiloftscanate van Bach die integraal werd uitgevoerd tijdens ons huwelijk, het strijkkwartet van Dvorak waar wij zowaar de finale van een concours mee haalden en nog veel meer. 

Ook dit jaar extra aandacht voor werken over vrede. Al die oorlogen, al dat geweld, al die ellende, de hartverscheurende beelden. En de uitzichtloosheid, de kommer en kwel, het onrecht voor die miljoenen mensen onder erbarmelijke omstandigheden. Waar hoop vervlogen is en niet voor hen lijkt weggelegd en te moeten vluchten. 

Zo mocht ik afgelopen week nieuwe Nederlanders uit Rusland verwelkomen. Zo trots als een pauw en wapperend met de Nederlandse vlag mochten zij na het afleggen van de verklaring van verbondenheid als Nederlandse staatsburgers het gemeentehuis verlaten. Gesteund door diverse Woudenbergers die tot mijn vreugde ook aanwezig waren bij de ceremonie. 

En als afsluiter van deze week mocht ik aanwezig zijn bij het 35-jarig jubileum van het AZC in Leersum waar 625 vluchtelingen worden opgevangen. Bijzonder om te zien hoe de verbondenheid met inwoners van de gemeente Utrechtse Heuvelrug is. Het hoogtepunt was voor mij toch wel het koor dat bestaat uit vluchtelingen en inwoners van de gemeente. Samen zingen overstijgt taalbarrières, laat emoties toe en is universeel. 

Het deed mij denken aan de drie woorden Dona nobis pacem – Geef ons vrede. Drie woorden die zo dikwijls in een lied zijn verwerkt. En voor mijn jaarlijkse inzending koos ik voor de serene uitvoering van Vox Feminae uit IJsland. Als iedereen dit lied zou zingen, zou er dan eindelijk vrede zijn?

Na een heerlijke zomervakantie in Zweden, is het alweer een aantal weken vol aan de slag. Het politieke jaar is traditiegetrouw afgetrapt met het raadsuitje en ook de eerste raadscommissie heeft weer plaatsgevonden. Vlak voor het zomerreces hebben wij Rik Dekker als nieuwe wethouder mogen verwelkomen en wethouder Daphne Boeve – de Kruif is terug van haar zwangerschapsverlof. De club is weer compleet en er helemaal klaar voor. Met als eerste highlight toch wel de begroting waar ambtelijk hard aan is gewerkt. Wij hebben er zin in!

Vandaag is het Prinsjesdag. De dag in het jaar dat het kabinet de plannen voor volgend jaar bekendmaakt. Tot onze grote frustratie lijkt er een miljardenbezuiniging aanstaande die alle gemeenten vanaf 2026 hard gaat treffen. Wij kijken met vrees en ook wel met de moed der wanhoop naar de komende jaren. Het eerste dat ik – en velen in gemeenteland met mij – vandaag zullen doen is de Miljoenennota bestuderen of het kabinet bij zinnen is gekomen. Want hoe kan je als kabinet in het Regeerprogramma opschrijven dat het op vele terreinen de samenwerking met gemeenten zoekt én taken aan ons wil overdragen en tegelijkertijd zo’n extreme bezuiniging laten doorgaan? 

Als college en raad maken wij ons dan ook grote zorgen. Financieel staan wij er nu goed voor. De algemene reserve – onze spaarrekening – is de afgelopen jaren weer goed gevuld, waardoor wij gelukkig tegen een stootje kunnen en onze uitgaven zijn in balans met de inkomsten. Maar de bezuiniging die ons boven het hoofd hangt is van dien aard dat er pijnlijke keuzes gemaakt moeten worden die u ook gaat merken. Welke dat zullen zijn, is uiteindelijk aan de gemeenteraad. Wij nemen onze verantwoordelijkheid, maar onder protest.

Toch leggen wij ons er nog niet bij neer. Wij zijn er ten volle van overtuigd dat het afknijpen van gemeenten zonder dat er taken afgaan ronduit slecht is voor Nederland. Gemeenten zijn de meest nabije overheidslaag waar inwoners terecht een beroep op doen. Waar u bij terecht kunt. Die er niet alleen voor u moet willen zijn, maar ook moet kúnnen zijn. 

Dat is wat er op het spel staat. En wij doen er alles aan om dat geluid te laten horen. Voor u, voor Woudenberg. 

Veel voorlopig laatsten. De laatste schoolweek van de kinderen is ingegaan, vorige week de laatste raadsvergadering voor het zomerreces en vandaag de laatste collegevergadering voordat volgende week een wat meer luwe periode start. Ook dit jaar gaan wij als vakantie op familiebezoek op één van de vele eilanden rondom Stockholm. Heerlijk uitwaaien, met de veerpont naar het centrum van Stockholm, suppen op de Baltische Zee, bijkletsen met (schoon)zus en zwager en vooral: niets hoeven.

Het politieke jaar gaat van zomer naar zomer, net als schooljaren. En de raadsperiode is alweer over de helft. Wat vliegt de tijd! En hoe fijn dat ons college ook weer compleet is. Rik Dekker is donderdag tijdens de raadsvergadering benoemd tot wethouder van Woudenberg. Het enthousiasme spat eraf en wij zijn erg blij met zijn komst. Na de zomer hoopt wethouder Daphne Boeve-de Kruif ook weer terug te zijn van haar zwangerschapsverlof en zwaaien wij Anne Kuik uit die haar tijdelijke wethouderschap met verve heeft vervuld. Fantastisch!

De raadsvergadering was er één van grote contrasten. Aan de ene kant de behandeling van de jaarrekening 2023. De gemeente hield het afgelopen jaar maar liefst meer dan 4 miljoen euro over op de originele begroting. Vervolgens werd de voorjaarsnota behandeld en dit jaar verwachten wij ook ruimschoots binnen de begroting te blijven en geld over te houden. Geen vuiltje aan de lucht, zou u denken. Niets is minder waar en dat bleek ook wel toen de raad de Kadernota 2025-2028 besprak. Weg waren de optimistische teksten en het ging vooral over hoe de gemeente structureel financieel het hoofd boven water moet gaan houden.

En dat is waar hem de schoen wringt. De Rijksoverheid heeft besloten structureel enorm te bezuinigen op gemeenten, zonder dat er taken komen te vervallen. Dat er tijdelijk wel geld vanuit het Rijk komt, is fijn, maar daar kunnen en mogen wij als gemeente geen langlopende kosten tegenover zetten. En laat dat nu het gros van onze uitgaven zijn. Of het nu wegenonderhoud, jeugdzorg of de brandweerzorg is, dit zijn structurele taken met bijbehorende kosten. Aan ons allen de taak om met elkaar keuzes te maken om Woudenberg toekomstbestendig te houden. Omdat Woudenberg het dubbel en dwars waard is!

Ook u kunt meedenken over de te maken keuzes. Dit gebeurt in een inwonerswerkgroep kerntakendiscussie en deze groep komt drie avonden van 2 uur bij elkaar in de periode september 2024 tot en met maart 2025. We nodigen u van harte uit om deel te nemen. Meer informatie en aanmelden kijk op www.woudenberg.nl

Voor nu wens ik u een bijzonder fijne zomer toe!

Een tijdje geleden zag ik de oproep van Fidelio in de krant. Eind juni zouden ruim 50 Amerikaanse jongeren naar Woudenberg komen in het kader van een muzikale uitwisseling met Fidelio. Om al die jongeren een slaapplek te bieden, werden gastgezinnen gezocht. Dit fantastische initiatief deed mij denken aan meer dan 20 jaar geleden. Ik was een jaar of 13 en ging met het Amersfoortse orkest waar ik in speelde op uitwisseling naar Liberec in Tsjechië. Om nooit meer te vergeten.

Afgelopen vrijdagavond was het zover. Wij waren gekoppeld aan twee geweldig leuke meisjes van 14 jaar die erg veel zin hadden in hun Europese tournee van maar liefst drie weken door verschillende landen. Na een nacht goed slapen was de ergste vermoeidheid achter de rug en raakten wij aan de praat. Over dingen die voor ons heel vanzelfsprekend zijn, maar voor hen bijna onvoorstelbaar.

Dat wij onze jongeren zo ver naar school laten fietsen bijvoorbeeld. Niet dat zij niet gewend zijn om te reizen, integendeel. Maar alleen fietsen is waar zij leven ondenkbaar. Niet alleen qua verkeersveiligheid, maar ook wat betreft criminaliteit.

Het meest opvallend was toch wel het verschil in schoolsysteem. In Amerika kost een goed college al snel 80.000 dollar per jaar (!) en is daardoor voor veel gewone Amerikanen onbetaalbaar. Tenzij je een beurs krijgt of een indrukwekkend cv kan laten zien met veel buitenschoolse activiteiten, zoals sport en cultuur, die vrijwel hun hele vrije tijd in beslag nemen. Dat legt een waanzinnige prestatiedruk op jongeren. Dat jongeren in Nederland met hun middelbareschooldiploma op zak zich kunnen inschrijven op elke mbo, hbo of universiteit, dat het collegegeld nog geen € 2.500 per jaar kost en dat studenten dan ook nog (weer) studiefinanciering krijgen, deed hen van hun stoel rollen.

Onze afdronk na deze uitwisseling? Naast de fijne ontmoetingen en geweldige muziek, blijft bij mij toch vooral ‘tel uw zegeningen’ hangen. Wat voor ons heel normaal is, is dat niet. The American Dream is voor deze meisjes vooral snoeihard werken en hopen op een goede vervolgopleiding. Dan ben ik dankbaar dat ons onderwijs toegankelijk is voor iedereen, onze jongeren zelf naar de middelbare school kunnen fietsen. En zij uit school na hun huiswerk vooral lekker zelf kunnen bepalen wat ze gaan doen.

De laatste weken voor de zomervakantie zijn weer aangebroken. De kinderen krijgen op school de Cito-toetsen, volgende week gaan ze op schoolreisje en de meesters en juffen voor komend schooljaar zijn bekend en met gejuich ontvangen. Ondertussen de verjaardag van onze oudste gevierd en natuurlijk ook de Avondvierdaagse achter de rug. Kortom: ook in huize Jansen is er een heuse eindsprint naar de grote vakantie gaande.

Ook in en rond het gemeentehuis is het lekker druk. Dit jaar stonden wij - college, kinderburgemeester en Eierhoogheden - weer met gladiolen klaar om alle lopers van de avondvierdaagse feestelijk te onthalen. Het was ontzettend leuk om de bloemen uit te delen, high fives te geven en vervolgens door het hele dorp de pluimen te zien fietsen. Wie weet is er een traditie geboren....!

Vervolgens ging het snel over in verkiezingskoorts. Aan ons als gemeente de schone taak om de vijfde verkiezing in twee jaar te organiseren. “Vijf?”, hoor ik u denken. “Het waren er toch vier?” Het waren vier momenten, maar vanwege de gelijktijdige verkiezing van Provinciale Staten en de Waterschapsverkiezingen, toch echt vijf verkiezingen met elk hun eigen proces en afwikkeling.

En dit keer stond het Europees Parlement op het programma. Hulde aan het verkiezingsteam, alle stembureauleden en de vele tellers die het tot een huzarenstukje hebben gemaakt. De volgende verkiezing is in 2026: de gemeenteraadsverkiezing. Hoewel… tenzij er tussendoor nog Tweede Kamerverkiezingen worden gehouden.

Van de verkiezingen op donderdag door naar Haantjesdag. Vaste prik, de tweede zaterdag van juni. Dit keer hadden wij als gemeente een eigen kraam die tot mijn vreugde druk werd bezocht. Van gewoon een leuk kletspraatje tot een heel inhoudelijk gesprek over de plannen met het centrum en woningbouw. Heel geslaagd!

En Haantjesdag zou Haantjesdag niet zijn als om 12 uur de Haan van het Jaar niet werd uitgereikt. Dit keer viel Rien Geurken in de prijzen. Voor zijn jarenlange inzet als trainer bij gymnastiekvereniging LONGA, kreeg Rien Geurken in 2021 al de gemeentelijke Zilveren Speld en daar is tot zijn grote verrassing nu de eretitel Haan van het Jaar 2024 aan toegevoegd. De prijzenkast breidt uit, en terecht. Chapeau!

28 mei 2024
Het is alweer even geleden dat ik een column schreef. De meivakantie gunde mij een paar dagen vrij en kinderburgemeester Fedde nam voor een keer mijn pen over en vertelde heel enthousiast over wat hij allemaal al heeft meegemaakt. Het is enorm gezellig en leuk om samen met Fedde op te trekken en hem ook in zijn rol en als persoon te zien groeien.

Afgelopen vrijdag mochten Fedde en ik de nieuwe Eierhoogheden kronen. Lotte en Dorieke zwaaiden af en kunnen terugkijken op een fantastisch jaar waarin zij veel hebben beleefd en Woudenberg goed hebben vertegenwoordigd, zowel binnen als buiten de gemeentegrenzen.

Komend jaar is het de beurt aan Amy en Maaike van der Zon. In stralend blauw kwamen zij de raadzaal binnengelopen. Onder het toeziend oog van familie en vrienden werden zij gekroond tot Eierprinses en Eierkoningin. Het opspelden van de sjerp blijft voor mij een spannend moment. Wat een gepriegel en ik wil natuurlijk de mooie jurken niet beschadigen. Gelukkig kwam dat helemaal goed en waren de hoogheden gekroond en gesjerpt helemaal klaar voor hun nieuwe taak. Volgende week komen wij elkaar alweer tegen bij de intocht van de Avondvierdaagse. Want ook dit jaar staan het college, kinderburgemeester en de hoogheden weer klaar om iedereen binnen te halen met een welverdiende gladiool.

Over welverdiend gesproken: lintjesregen 2024 was er één om niet te vergeten. We hadden het in een iets ander jasje gestoken en dat beviel uitstekend. De drie gedecoreerden werden ’s ochtends vroeg thuis door mij verrast met een ontbijtje èn het grote nieuws. Zo konden zij alvast een beetje bijkomen en met volle teugen genieten van de lintjesregen in De Camp. De verassing werd ook gefilmd en snel gemonteerd die ochtend, waardoor het publiek tijdens de lintjesregen ook kon meegenieten van hun totaal overrompelde reacties. Ik vind het een grote eer om Woudenbergers die zich zo hebben ingezet voor onze samenleving helemaal onder te dompelen in erkenning en waardering.

Volgend jaar hoop ik op net zo’n feest, natuurlijk. Daar hebben wij wel voordrachten voor nodig en de deadline nadert al snel! Uiterlijk 1 juli a.s. moeten de voordrachten bij ons als gemeente binnen zijn. Meer informatie vindt u op www.woudenberg.nl/onderscheiding.

Weet u iemand die ook een lintje verdient? Aarzel geen moment en meld diegene aan bij het secretariaat via secretariaat@woudenberg.nl(Verwijst naar een e-mailadres). Dan kan het ook op 26 april 2025 sfeervol regenen!

Mijn eerste maanden als kinderburgemeester van Woudenberg zitten erop. En wat is het ontzettend leuk om kinderburgemeester te zijn. Ik wil jullie graag wat vertellen over wat ik allemaal al heb gedaan en meegemaakt.

Mijn eerste activiteit dit jaar was de Nieuwjaarsreceptie en daar mocht ik samen met de burgemeester de Zilveren Speld uitreiken. Ook ben ik bij de Nieuwjaarsreceptie in Scherpenzeel geweest om bij de installatie van Sara te zijn. De nieuwe kinderburgemeester.

Om elkaar beter te leren kennen en ideeën te delen zijn we samen met de kinderburgemeesters en burgemeesters van Renswoude en Scherpenzeel een middag gaan bowlen, dat was echt heel leuk en gezellig. We waren natuurlijk superfanatiek!

Zaterdag 23 maart ben ik naar Harderwijk geweest, want daar was de landelijke dag van alle kinderburgmeesters van Nederland. We hebben daar verschillende workshops gedaan en konden ervaringen delen. Super leerzaam!

Ook mocht ik nog samen met de burgemeester het kinderdebat voorzitten. In de Camp kwamen kinderen samen om te praten over wat zij bijvoorbeeld belangrijk vonden voor het dorp. En ik mocht ervoor zorgen dat niet iedereen door elkaar heen ging praten en gelukkig heeft de burgemeester mij daar ook een beetje bij geholpen. Heel leuk was dit!

En afgelopen maand was best een drukke maand. Het begon met het openen van de Koningsspelen, waar ik samen met de wethouder op het podium de spelen mocht openen. Daarna hebben we natuurlijk met iedereen gedanst op de ‘daba die daba daa dans’. En daarna was het tijd om lekker te gaan sporten.

De dag erna was het vroeg opstaan want het was Koningsdag. Na een heerlijke tompouce op het gemeentehuis, samen met de wethouders, de burgemeester en het Oranje Comité, mocht ik samen met de burgemeester bekendmaken wie de prijs had gewonnen voor de mooist versierde fiets. En daarna de aubade met Fidelio. Ik vond het echt heel gaaf en bijzonder om op het bordes te staan en zo alle mensen goed te kunnen zien. We hebben daarna een hele gezellige bingo gehad met de ouderen mensen bij de Schans en ook ik heb nog een mooie prijs gewonnen! Daarna hebben we nog even een rondje Funpark gedaan.

Tijdens dodenherdenking op 4 mei mocht ik een gedicht voordragen in de kerk en op 5 mei mocht ik, samen met de burgemeester, het bevrijdingsvuur aanpakken van de lopers en aansteken bij de Camp en toen gingen we met iedereen ontbijten.

Ik vind het enorm bijzonder om dit allemaal te mogen meemaken en geniet er heel erg van. Ik heb al veel overleg gehad om ook mijn doelen van dit jaar hopelijk zoveel mogelijk te kunnen realiseren. De komende tijd staan er nog meer leuke dingen op de agenda. Ik heb er zin in!

Fedde de Graaf

Nog even en het is zover: de oranjeweken komen in zicht. De voorbereidingen zijn in volle gang en het belooft weer een heerlijk programma te worden met voor elk wat wils!

We trappen zoals altijd af met de Lintjesregen en de Koningsspelen. En dit jaar vallen die op dezelfde dag, namelijk vrijdag 26 april. Ik mag nog niet verklappen wie er een Koninklijke Onderscheiding krijgt, maar wel dat het in een iets ander jasje wordt gegoten en daarom het tijdstip ook anders is dan voorgaande jaren, namelijk om 11.00 uur in De Camp. Het is een openbare gelegenheid, dus voelt u zich vooral meer dan welkom om ook aanwezig te zijn. Het belooft weer heel feestelijk te worden!

De kinderen starten die dag sportief met de Koningsspelen. Gericht op samen sportief bezig zijn. Ontzettend belangrijk en vooral ook leuk! Veel dank aan de SNO die ook dit jaar vol enthousiasme de Koningsspelen hebben georganiseerd. Jullie leveren en prachtige bijdrage aan sportief jong Woudenberg!

Op Koningsdag zelf beginnen wij met de aubade voor het gemeentehuis. Zoveel Woudenbergers – jong en oud - die zich verzamelen, omdat onze koning jarig is. Een bijzonder moment van verbroedering. En natuurlijk is het ook dit jaar weer de kunst om de prijs voor de mooist versierde fiets/skelter/iets met wielen in de wacht te slepen! Na de aubade volgt de bingo bij De Schans (geweldig!) en een rondje langs het beroemde FunPark. Dit jaar kan je graffiti spuiten en de klimwand is ook weer present. En natuurlijk kan de vrijmarkt niet ontbreken.

Na al het feestgedruis, is het tijd voor bezinning en herdenking. Op zaterdag 4 mei is het Dodenherdenking en komen wij samen. Eerst in de Dorpskerk en daarna bij het oorlogsmonument voor de begraafplaats. Een indringende avond waar wij er niet omheen kunnen dat zovelen het leven hebben gelaten voor onze vrijheid. In het besef dat die vrijheid zo ontzettend kwetsbaar is.

De Oranjeweken eindigen met Bevrijdingsdag op zondag 5 mei. Een groep lopers brengt het Bevrijdingsvuur uit Wageningen naar Woudenberg. Dit jaar wachten kinderburgemeester Fedde en ik hen bij De Camp op om ook in Woudenberg het vuur van vrijheid aan te steken.

Voor alle activiteiten geldt: ze zijn niet mogelijk zonder de onvermoeibare en vrijwillige inzet van ons Oranjecomité. Elk jaar zetten zij een topprogramma neer en regelen alles tot in de puntjes. Ik ben buitengewoon trots op hun inzet. Voor Koningsdag zelf zoekt het Oranjecomité nog ‘handjes’. Aarzel niet!

Vorige week werden de verkeersexamens weer afgenomen. Alle kinderen uit groep 7 fietsen keurig door ons dorp. Hesje aan, netjes hand uitsteken en goed opletten op verkeersborden, fietspaden en medeweggebruikers. Ook onze dochter deed het examen. Tijdens het proefrondje wees zij mij op verkeerssituaties die in haar ogen niet zo eenduidig uit te leggen waren als ik dacht. Het deed mij denken aan de wens van onze kinderburgemeester Fedde (die ook verkeersexamen moest doen!) om op straat vaker door de bril van een kind te kijken. Hoe beleeft een kind het verkeer? Is het voor een kind eigenlijk wel overzichtelijk? Die neem ik mee naar het gemeentehuis.

Hoe mooi en belangrijk het verkeersexamen ook is, het gaat om de dagelijkse praktijk. En om wat wij onze kinderen voorleven. Hartstikke goed om hen te leren hoe het moet en een proefrondje te rijden, maar geven wij als volwassen weggebruikers in de praktijk het goede voorbeeld? Zorgen wij er met ons gedrag voor dat er een veilige verkeerssituatie ontstaat? Ik durf te stellen; lang niet altijd.

De voorbeelden zijn teveel om op te noemen en hebben vaak enkel en alleen met gedrag te maken. Daar kan geen verkeersmaatregel tegenop, want die worden op dat moment met voeten getreden. Rondom scholen zie ik de meest gevaarlijke situaties. Elke dag, elke keer weer. Het doet mij oprecht verdriet om te zien dat onze kinderen op dat moment in gevaar worden gebracht. En waarvoor? Om niet even verderop op het grote parkeerterrein te parkeren? Is de tijdwinst van die enkele minuut echt zoveel belangrijker dan de veiligheid van ons en onze kinderen?

Of wat dacht u van het chronisch te hard rijden binnen onze bebouwde kom. Er liggen drempels, de snelheidslimiet is duidelijk aangegeven, maar het mag dikwijls niet baten. Lekker scheuren door ons dorp en zonder richting aan te geven hard een kruising oprijden met totale verwarring als gevolg als twee automobilisten dat tegelijkertijd doen. Het recht van de sterkste viert dan hoogtij.

Welk voorbeeld geven wij onze kinderen op dat moment als zij op de achterbank zitten? Of de kinderen op straat? Hoe u het ook wendt of keert zij zijn het eerste slachtoffer, omdat zij op hun fiets zo ongelooflijk kwetsbaar zijn. En als kind kun je simpelweg minder goed gevaar inschatten.

Daarom: de beste verkeersmaatregel zijn wij toch echt zelf. En ja, dat mag wat extra tijd kosten.

19 maart 2024
Afgelopen vrijdag hebben de kinderburgemeesters van Renswoude, Scherpenzeel en Woudenberg nader kennisgemaakt met elkaar. En de ‘grote’ burgemeesters mochten ook mee. Het werd gezellig bowlen bij Schimmel. Ontzettend leuk om te zien hoe kinderburgemeesters Sanne de Kruif (Renswoude) Sara Kooijman (Scherpenzeel) en onze eigen Fedde de Graaf het goed met elkaar konden vinden. Er werd veel gelachen en zo her en der de eerste ervaringen uitgewisseld. Het ceremoniële seizoen staat op het punt van beginnen, dus ook wat betreft dat wat komen gaat, kon er alvast worden voorbesproken. En wij? Wij hebben minstens zo fanatiek meegebowld en ook fijn bijgepraat. Heerlijk om zo’n goede verstandhouding te hebben elkaar.

De eerstkomende activiteit van Fedde is het kinderdebat, morgen in De Camp. Het is inmiddels een traditie dat dit debat wordt georganiseerd. Ter voorbereiding erop bezoeken lokale politici de groepen 8 van de basisscholen. Stellingen worden goed voorbereid en woensdag is het showtime.

Dan komen alle groepen 8 samen en wordt het een levendige boel. Waar het tijdens een normale raadsvergadering rustig moet blijven, is dat hier zeker niet altijd het geval. Er wordt geklapt en gejoeld. En aan de voorzitter van dienst, onze kinderburgemeester Fedde, de schone taak om alles in goede banen te leiden. Ik heb er alle vertrouwen in dat Fedde dat uitstekend gaat doen.

Behalve dat het kinderdebat leuk is om te doen, zowel voor de kinderen als de volwassenen die het hebben voorbereid, is het ook een mooi middel om kinderen meer bekend te maken met de (lokale) politiek. Waar gaat een debat eigenlijk over? Wat komt er allemaal bij kijken om jouw standpunt overtuigend te kunnen brengen? Hoe zorg je ervoor dat je rustig blijft en dat een ander er niet met jouw fantastische argument vandoor gaat? Wat zijn eigenlijk de zaken die spelen op Woudenbergs niveau? Waarom bestaat er eigenlijk iets als een gemeenteraad en welke taken verantwoordelijkheden heeft de raad? En wat doet het college dan en hoe verhouden de raad en het college zich tot elkaar?

Veel vragen waarop deze kinderen een mooie introductie hebben gekregen. En ik kan mij voorstellen dat ook volwassenen dit niet altijd even helder voor de geest hebben. Het is ook niet altijd even eenvoudig geregeld. Hoe dan ook bent u altijd van harte welkom bij de commissie- en raadsvergaderingen. Dan kunt u in levende lijve zien hoe de lokale politiek zich in Woudenberg voltrekt. Hopelijk zie ik u daar!

Gisteren en afgelopen weekend was de brandweer flink in touw. Eerst een ammoniaklek op het bedrijventerrein en vervolgens een keukenbrand midden in het dorp. Ik ben diep onder de indruk van de geoliede machine die op het moment dat het erom spant fantastisch draait. Binnen no time staan brandweerauto’s uit Woudenberg en de regio, een gaspakkenteam vanuit Veenendaal, woordvoering en coördinatie klaar. Ook de politie was present. Alles erop gericht om het incident zo goed en efficiënt mogelijk te bestrijden. En goed gevolg. Hulde!

Leest u dit en denkt u “Wat een prachtig beroep hebben de brandweervrijwilligers!” Dat klopt helemaal en het goede nieuws is: er is plek voor nieuwe aanwas. Het brandweerkorps heet u graag welkom. Via social media is het korps graag bereid om meer informatie te geven en kennis te maken. Een echte aanrader!

Is het werk als brandweervrijwilliger u iets te veel actie, ook dan heb ik een mooi aanbod voor u. Elk jaar is er de actie NLdoet. Het Oranje Fonds organiseert op 15 en 16 maart 2024, samen met duizenden sociaal-maatschappelijke organisaties in het land, NLdoet; de grootste vrijwilligersactie van Nederland. NLdoet zet vrijwilligerswerk in de spotlights en ik nodig iedereen van harte uit om een dagje het verschil te maken en ertoe te doen!

In Woudenberg hebben diverse organisaties zich aangemeld met stuk voor stuk leuke activiteiten. U kunt de hal van Huize Nieuwoord uitnodigend en gezellig maken. Of wat dacht u van een Hollandse lunch bij Reinaerde, dan wel de tuin daar opfleuren en gezamenlijk pannenkoeken eten.

Het bezorgt u een fijne middag en u draagt bij aan een betekenisvolle vrijwilligerstaak die ervoor zorgt dat alles er weer spic en span bijstaat. Zelf ga ik fijn langs bij verzorgingstehuis Groenewoude voor een high tea tegen eenzaamheid onder ouderen. Ik heb er erg veel zin in!

Kortom: of u nu vrijwilliger wordt bij de brandweer en levens redt of een middag helpt in het kader van NLdoet, er is altijd iets van uw gading. Van harte aanbevolen!

Gelukkig is het voor velen vanzelfsprekend. Een fijn en veilig thuis. Waar je je gezien voelt, waar je jezelf kunt zijn, waar een gezellige sfeer is, waar je als kind met plezier weer vanuit school naartoe gaat, waar je je verhaal kwijt kunt en weet dat er voor je wordt klaargestaan. In goede en slechte tijden.

Ik hoop vurig dat als u dit leest denkt: dat klinkt als mijn huis. Dat gun ik iedereen van harte. De bittere werkelijkheid is dat het niet voor iedereen geldt. Er zijn tot mijn verdriet veel onveilige thuissituaties. Waar de sfeer om te snijden is, kinderen worden verwaarloosd, huiselijk geweld plaatsvindt en waar angst de boventoon voert.

Huiselijk geweld komt helaas veelvuldig voor. Bijna 1,3 miljoen Nederlanders van 16 jaar en ouder waren in 2022 het slachtoffer van huiselijk geweld, blijkt uit onderzoek van het CBS. Het kan daarbij gaan om lichamelijke- of geestelijke mishandeling, seksueel misbruik, verwaarlozing, vernedering, stalking of financiële uitbuiting. Ook in Woudenberg. En dan zijn de kinderen nog niet eens meegeteld.

Het verstikt en beschadigt. Zorgt voor trauma’s, levert een verwrongen mensbeeld op en heeft – zeker voor kinderen – grote gevolgen op de lange termijn. En juist omdat het zich thuis afspeelt, is het dikwijls onzichtbaar. Onzichtbaar voor familieleden, vrienden en buren. Voordat het naar buiten komt, is het vaak al zo uit de hand gelopen dat een weg terug moeizaam is.

Ook u kunt bijdragen aan een veilig thuis en dat kan cruciaal zijn. Misschien wel in uw eigen huis of vermoedt u dat het bij een bekende van u niet goed gaat. Het is echt van groot belang dat u actie onderneemt. In een acute situatie belt u altijd 112. Bijvoorbeeld als u veel geschreeuw hoort. Op basis van wat u vertelt over de situatie, wordt beoordeeld welke hulp nodig is. Plegers van huiselijk geweld kan ik een tijdelijk huisverbod van 10 dagen opleggen. Het zorgt voor een afkoelingsperiode waarin hulpverlening op gang kan komen. Het gaat dan om hulp voor de pleger van huiselijk geweld, het slachtoffer en eventuele kinderen.

Niet acuut? Kijk dan vooral op de website www.ikvermoedhuiselijkgeweld.nl(Verwijst naar een externe website). Daar vindt u veel informatie, gesprekstips en kunt u vinden waar u terecht kunt voor advies.

Door actie te ondernemen kunt u het verschil maken!

 

6 februari
Een aantal jaar geleden was ik op een conferentie waar hersenwetenschapper Eric Scherder vertelde hoe belangrijk muziekonderwijs is voor kinderen. Een warm en wetenschappelijk pleidooi voor muziek in de klas. Door muziek te maken of ernaar te luisteren, legt ons brein allemaal onderlinge verbindingen aan die weer een rol spelen bij rekenen en taal. Eigenlijk zet muziek onze hersenen aan het werk. Dat is voor het opgroeiende brein van groot belang, maar zeker ook voor het volwassen brein.  

Ook voor mensen met dementie is muziek van grote waarde. En dan in het bijzonder de muziek uit de tijd van hun jeugd. Het helpt om herinneringen terug te krijgen en heeft een positieve uitwerking op de emotie. Dat heb ik mogen ervaren toen ik op stage was bij zorgcentrum Groenewoude. Mijn komst was breed aangekondigd en de meest gestelde vraag vooraf was of ik ook de rode werkkleding aan zou doen. Uiteraard, dat hoort bij stage lopen.  

Na een rondleiding was het tijd om de bewoners naar de serre te begeleiden voor het hoogtepunt van de stage: het bewegen op muziek. In een grote kring zaten zeer enthousiaste bewoners en personeel er helemaal klaar voor. De muziek was voor velen bekend, want er werd vrolijk meegezongen. Ondertussen moesten wij goed opletten op alle oefeningen die wij moesten doen met armen en benen. 

Het was zo heerlijk om te zien hoe iedereen genoot en zijn beste beentje voorzette, letterlijk. Van de herkenning op de gezichten van de muziek die hen deed herinneren aan vroeger. Van het meezingen van de voor hen overbekende teksten. Van de verbindingen in de broze hersenen die weer even werden geactiveerd, maar vooral van de verbindingen onderling.  

Want het is zoveel meer dan een plek om te wonen als dat niet meer zelfstandig kan. Er zijn voorzichtige vriendschappen, er wordt naar elkaar omgekeken, het eten tussen de middag in de serre is met tafelgenoten die steevast bij elkaar zitten, er wordt op een hometrainer met beelden van Nederlandse fietspaden heel wat afgefietst en sinds kort is er ook de wensboom. De mooiste wens vond ik: “Als er een nieuwe bewoner is, kunnen we dan een voorstelrondje doen? Het is fijn om diegene dan te kennen.” 

Dat straalde zulke oprechte belangstelling uit naar de onbekende nieuwe bewoner. Een mooie les ook voor ons. 

 

23 januari 2024
Zoals in veel gezinnen stond ons weekend in het teken allerhande klusjes. Naar de gemeentewerf, naar de markt, de supermarkt, er moesten pakketjes worden weggebracht en er werd ook een bezoekje gebracht aan onze mooie bibliotheek. Daar zijn onze dochters – en wij dus ook – kind aan huis. Leesboeken worden verslonden en ook de informatieve boeken vinden gretig aftrek. Er wordt, dankzij de bibliotheek, geprogrammeerd en uit het dagboek van Anne Frank gelezen. Geleerd over wat de gevolgen kunnen zijn van intolerantie en discriminatie. Maar ook gelachen om stripverhalen en inspiratie opgedaan uit kookboeken voor kinderen.

Door te lezen verruimen wij onze blik en daarmee zijn wij in staat om buiten onze eigen leefwereld te kijken en te leren over dat wat de geschiedenis ons vertelt. Het doet mij dan ook verdriet dat uit recent onderzoek van de OESO wederom blijkt dat de leesvaardigheid van Nederlandse kinderen steeds verder daalt.

Gelukkig zijn daar de Nationale Voorleesdagen en de Poëzieweek die de interesse in lezen stimuleren. Met voorlezen kan je niet vroeg genoeg starten en ik ben blij dat hier de komende tijd op vele scholen en kinderdagverblijven extra aandacht aan wordt besteed. Zelf mag ik op een Woudenbergs kinderdagverblijf voorlezen. Ik kijk er nu al naar uit. Wie weet mag ik wel uit mijn lievelingsvoorleesboek ‘De Gruffalo’ lezen!

Poëzie is mij vorig jaar, toen meerdere sterfgevallen in die week mij in rouw onderdompelden, van grote troost geweest. In mijn column van vorig jaar schreef ik dit: Gelukkig bestaat er kunst, bestaat er poëzie. Die woorden geeft als je zelf geen woorden meer hebt. Als je alleen maar kunt huilen. Poëzie biedt troost. Heft je op, ook als je niet meer weet hoe het allemaal moet. Als verdriet de boventoon voert. Als rouwen de dag bepaalt en van uitzicht geen sprake lijkt te zijn. Dan kunnen wij terugvallen op het geschreven woord. Op dat wat de kunsten ons vertellen.

Inmiddels zijn wij een jaar verder en die woorden van toen zijn nog steeds actueel. Misschien juist nu de sterfdagen dichterbij komen. Laten wij elkaar vasthouden en omarmen, in vreugde en verdriet. Met een gedicht voor als er geen woorden meer zijn.