Woudenberg presenteert sluitende begroting met tweede herstelplan
Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Woudenberg biedt de gemeenteraad op 7 december a.s. een tweede herstelplan met een sluitende begroting aan. Door de forse bezuinigingsopgave die is beschreven in het herstelplan, met als uitgangspunt ‘snoeien, niet uitroeien’, is het gelukt om de begroting voor 2022 en verder sluitend te krijgen. Een hele opgave die voor veel veranderingen en pijn zorgt, maar de financiële positie van de gemeente wel weer in balans brengt. Tegelijk is de gemeente afhankelijk van de hoogte van de algemene uitkering van het Rijk. En zet zij in de begroting sterk in op het noodzakelijk en binnen de mogelijkheden aanvullen van de reserves.
Snoeien, niet uitroeien
De gemeente kan alleen financieel gezond worden door hard in te grijpen en dit betekent dat er zware en moeilijke keuzes gemaakt moeten worden. Met als uitgangspunt ‘snoeien, niet uitroeien’ worden er in het tweede herstelplan bezuinigingen voorgesteld op budgetten voor veiligheid, leefomgeving & ruimte en wonen.
“Met het tweede herstelplan laten we als gemeente zien dat we in staat zijn geweest om ingrijpende stappen te zetten om het huishoudboekje van de gemeente op orde te krijgen. Hierdoor kan een sluitende begroting aan de gemeenteraad en de Provincie worden aangeboden. En deze is ook nodig om onder het preventief financieel toezicht van de Provincie uit te komen. Een onzekere factor is de herijking van het gemeentefonds die naar verwachting in 2023 wordt ingevoerd. Daarom is het ook belangrijk dat we onze reserves versterken om zo meer vet op de botten te krijgen om schommelingen in de rijksbijdrage en herijking op te kunnen vangen”, aldus wethouder financiën Anita Vlam.
Waarom een tweede herstelplan?
Een herstelplan is nodig om de begroting sluitend te krijgen en onder preventief financieel toezicht van de Provincie uit te komen. Het eerste herstelplan was nog niet concreet genoeg. Er kon op basis van de informatie en de cijfers die er toen waren namelijk geen sluitende begroting gepresenteerd worden. Het tweede herstelplan bevat duidelijke herstelmaatregelen die ervoor zorgen dat de begroting wel sluitend is en de reserves op orde komen. Een begroting die sluitend is betekent dat de uitgaven en de inkomsten in balans zijn, waardoor de gemeentelijke financiën houdbaar blijven voor de toekomst.
Hoe nu verder?
Het tweede herstelplan wordt op 7 december a.s. tijdens een openbare commissievergadering besproken. De gemeenteraad neemt vervolgens in de raadsvergadering van 23 december a.s. een besluit. Naar aanleiding van de nieuwe coronamaatregelen wordt bekeken of de komende vergaderingen fysiek of digitaal zijn. Via de website en op social media wordt dit op tijd bekend gemaakt. De vergaderstukken zijn te vinden op www.woudenberg.nl.
De infographic laat in een oogopslag zien hoe de gemeente er financieel voor staat en waar de gemeente haar geld aan uitgeeft. Infographic begroting 2022 (pdf, 472 KB)
De gemeente Woudenberg heeft 2020 financieel afgesloten met een overschot van € 123.000 op de jaarrekening. Onverminderd blijft dat de financiële situatie van de gemeente zorgelijk is. Dat komt vooral door de nog steeds oplopende kosten voor de jeugdzorg en Wmo en het structureel tekort aan geld vanuit het Rijk. Het verwacht tekort over 2020 mag dan een overschot zijn geworden, maar is vooral te danken aan het stilvallen van activiteiten door corona en de grote inspanningen van de ambtelijke organisatie. Dit laat het college van burgemeester en wethouders weten via aanbieding van de jaarrekening aan de gemeenteraad.
Onzeker
Het resultaat is positiever dan het nadelig resultaat van € 369.000 dat het college afgelopen najaar nog verwachtte. Het overschot uit deze jaarrekening is vooral te danken aan het stilvallen van activiteiten door corona. Ook dit jaar keert het Rijk overigens geld uit voor genomen coronamaatregelen, maar tegelijkertijd blijft het toekomstig financiële perspectief onzeker.
Wethouder Anita Vlam: “Door de coronacrisis is minder uitgegeven dan begroot. Door de maatregelen is een deel van de geplande activiteiten en ontwikkelingen niet doorgegaan of uitgesteld. Ambtelijk is er hard gewerkt om de overschrijdingen op budgetten niet te laten ontstaan en dit heeft gezorgd voor vertraging in de uitgaven. Het resultaat in de jaarrekening schetst hierdoor een vertekend beeld. De middelen die niet zijn uitgegeven gaan naar de reserves. Zodra de situatie het toelaat, geven we daar alsnog invulling aan. En daar komt bij dat het moeilijk in te schatten is wat de impact van corona voor 2021 en verder is.”
Zorgen over toekomst
Woudenberg staat sinds begin dit jaar onder verscherpt toezicht van de provincie. De begroting voor 2021-2024 is niet sluitend en voor uitgaven bovenop de begrootte uitgaven moet de gemeente toestemming vragen aan de provincie. Het college spreekt haar zorg uit over de toekomstige financiën. En er is meer reden voor zorg dan alleen corona. De nog steeds oplopende kosten voor de jeugdzorg en Wmo is een grote zorgenpost en er is nog altijd een structureel tekort aan geld vanuit het Rijk. In 2020 nam de gemeente al een pakket aan zichtbare en voelbare maatregelen om te bezuinigen aan. De gemeente blijft er alles aan doen om op provinciaal en landelijk niveau de problematiek op de agenda te zetten en te houden. Bezuinigingen zijn daarom onvermijdelijk om de inkomsten en uitgaven weer in balans te brengen.
Bijzonder jaar
Terugkijkend op 2020 concludeert de gemeente dat dit een bijzonder jaar was. Positief is dat medewerkers, meestal vanuit hun thuiswerkplek, ervoor gezorgd hebben dat de werkzaamheden doorgingen en de dienstverlening aan inwoners, ondernemers en (maatschappelijke) organisaties doorging.
De jaarrekening wordt op dinsdag 22 juni zowel beeldvormend als oordeelsvormend in de raadscommissievergadering besproken. Dit in tegenstelling tot eerdere berichtgeving van een beeldvormende behandeling op 8 juni. De gemeenteraad neemt vervolgens op donderdag 1 juli een besluit. De stukken zijn te vinden op Raadscommissie 22 juni 2021 19:30:00, Gemeente Woudenberg
Infographic jaarrekening 2020: (pdf, 759 KB) korte terugblik op het jaar 2020 en een greep van wat belangrijk was en wat is bereikt. Plus een samenvatting van de jaarrekening van gemeente Woudenberg.
Het is de vraag of de gemeente Woudenberg er in slaagt om voor 2022-2025 een sluitende begroting te presenteren. De gemeente staat sinds 1 januari jl. onder financieel toezicht van de provincie. De bezuinigingsopgave op het programma Samenleving, waaronder ook het sociaal domein, is het grootst. Hiervoor zijn belangenvertegenwoordigers, experts en inwoners met elkaar in gesprek gegaan en hebben voorstellen gedaan om de inkomsten en uitgaven in balans te brengen. Dit vraagt om pijnlijke keuzes door de gemeenteraad en er is ook meer geld nodig van het Rijk. Dit laat het college van burgemeester en wethouders in een kaderbrief aan de gemeenteraad weten.
De gemeenteraad bespreekt in juni de Kaderbrief met daarbij o.a. het Witboek van de bezuinigingsdialoog en bezuinigingsmogelijkheden op de andere terreinen van de gemeente. Met de Kaderbrief, een 1e herstelplan en de bijlagen krijgt de gemeenteraad een zo compleet mogelijk beeld van de financiële ontwikkelingen. Deze ontwikkelingen zijn van belang voor het financieel meerjarenperspectief van onze gemeente. Met het besluit op de Kaderbrief geeft de gemeenteraad de richting aan voor het maken van de begroting.
Herstelplan
Omdat de begroting niet sluit, moet de gemeente van de provincie een financieel herstelplan maken. Daarin staan de keuzes die de gemeentelijke begroting in 2023 sluitend moeten maken. De gemeente laat voor alle jaren een tekort zien van enkele tonnen. Eén van de oorzaken is dat de gemeente er extra taken bij heeft gekregen, terwijl het Rijk fors heeft bezuinigd op de budgetten. Deze keuzes zijn noodzakelijk, maar niet gemakkelijk. Bezuinigen gaat namelijk ten koste van wat de gemeente kan doen voor het dorp.
“Al jaren ontvangen we minder geld voor het sociaal domein. Het geld dat we ontvangen staat niet in verhouding tot de kosten die gemaakt worden. Er is geen financiële ruimte meer en dit betekent dat er pijnlijke en voelbare keuzes gemaakt moeten worden voor onze inwoners, verenigingen en organisaties die in en voor Woudenberg actief zijn. Alleen zo kunnen we de gemeente in de toekomst weer financieel gezond maken. We blijven het Rijk dan ook oproepen voor extra middelen op het sociaal domein”, aldus wethouder Anita Vlam.
Bespreking kaderbrief en jaarrekening
De Kaderbrief inclusief het Witboek van de bezuinigingsdialoog en de jaarrekening worden op dinsdag 8 juni beeldvormend en dinsdag 22 juni oordeelsvormend in de raadscommissievergadering besproken. De gemeenteraad neemt vervolgens op donderdag 1 juli een besluit over de Kaderbrief en gelijktijdig de jaarrekening. De stukken zijn te vinden op de pagina gemeenteraad.
Resultaat Woudenbergse bezuinigingsdialoog naar gemeenteraad
Donderdag 29 april is het witboek van de Woudenbergse bezuinigingsdialoog aangeboden aan de gemeenteraad. In het witboek staan voorstellen die tot en met 2024 een miljoen euro aan bezuinigingen kunnen opleveren. Er zijn ook verschillende ideeën met daarbij de oproep van de dialooggroep om deze verder uit te werken. De definitieve besluitvorming over het witboek wordt betrokken bij de kaderbrief en vindt plaats op 1 juli.
Eind 2020 is de gemeente gestart met de Woudenbergse bezuinigingsdialoog. De opgave was een bezuiniging van € 720.000 in 2022 oplopend naar € 1.500.000 in 2024. Belangenvertegenwoordigers, experts en inwoners gingen met elkaar in gesprek om de inkomsten en uitgaven binnen het sociaal domein weer in balans te brengen. Tijdens de dialoog ging het onder andere over onderwerpen als preventie, welzijn, gezondheid, jongeren en ouderen, sport en cultuur, dagactiviteiten en intensieve zorg.
Het was voor de deelnemers hard werken om tot dit resultaat te komen. Maar de deelnemers kijken met elkaar positief terug op de Woudenbergse bezuinigingsdialoog. Het college is trots op de inzet van de deelnemers aan de dialooggroepen en spreekt hiervoor haar dank uit.
Witboek
Eind januari werd het groenboek opgeleverd. Daarin kwamen de deelnemers aan de bezuinigingsdialoog tot een gezamenlijke visie en oplossingsrichtingen om zorg goedkoper, beter, dichterbij en met meer eigen verantwoordelijkheid voor inwoners te organiseren. De afgelopen periode zijn de deelnemers aan de slag gegaan met concrete voorstellen om de bezuinigingsopgave te realiseren. Het resultaat daarvan is het witboek met denkrichtingen en voorstellen, dat op 29 april is aangeboden aan de gemeenteraad.
De deelnemers aan de bezuinigingsdialoog hebben zich uitgesproken over de voorstellen. Daarbij hebben zij laten zien dat zij verder kunnen kijken dan hun eigen belang. Zij realiseerden zich dat de bezuinigingsopgave dusdanig groot is, dat deze van iedereen een bijdrage vraagt. Deelnemers spraken zich dan ook uit voor voorstellen die hen raakten. Dit vanuit de wetenschap dat anderen door andere voorstellen geraakt werden en met de argumentatie dat iedereen een steentje bij moet dragen.
Schouders eronder
De bezuinigingsopgave is groot. “Het is belangrijk om weer een financieel gezonde gemeente te worden. Hiervoor moeten er helaas moeilijke keuzes gemaakt worden. Alle inwoners gaan hier iets van merken”, aldus burgemeester Cnossen. “De voorstellen die door de dialooggroep worden gedaan, raken zowel voorzieningen in het dorp als de zorg die geboden wordt. De coronaperiode heeft laten zien dat we met elkaar veel flexibeler zijn dan we denken. Als gemeenschap moeten we gezamenlijk onze schouders eronder zetten om zo de gevolgen van de moeilijke keuzes zoveel mogelijk te beperken. We hebben vertrouwen in de kracht van de samenleving.”
Besluitvorming
Op donderdag 29 april gaat de gemeenteraad met de deelnemers in gesprek over het verloop van de bezuinigingsdialoog. Op dinsdag 11 mei wordt het witboek besproken tijdens de commissievergadering. De definitieve besluitvorming over het witboek wordt betrokken bij de kaderbrief. De kaderbrief en het witboek worden op dinsdag 8 juni beeldvormend en dinsdag 22 juni oordeelsvormend in de raadscommissie besproken. Op donderdag 1 juli volgt de besluitvorming over de kaderbrief en het witboek in de raadsvergadering.
Het witboek en een film over het proces vindt u hieronder.
Witboek Woudenbergse Bezuinigingsdialoog (pdf, 10,45 MB)
Video Woudenbergse Bezuinigingdialoog
Als u vragen heeft over de bezuinigingsdialoog kunt u deze aan ons stellen door te mailen naar: bezuinigingsdialoog@woudenberg.nl